ĐỀ THI NGỮ VĂN TẠI TT CÔ GIÁO DIỆU THU
- ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
CÔ HÀNG XÉN
[…] Bữa cơm ngon lành quá. Tâm ngồi ăn dưới con mắt hiền từ và mến thương của mẹ. Các em cô quây quần cả chung quanh, hỏi chuyện chợ búa của chị. Tâm ngắm nghía các nét mặt xinh xẻo, những con mắt ngây thơ lóng lánh dưới mái tóc tơ của các em: cô thấy lòng đầm ấm và tự kiêu, lòng người chị chịu khó nhọc để kiếm tiền nuôi các em ăn học. Cô hỏi han sách vở của thằng Lân và thằng Ái, học lớp 3 ở trường làng. Ngày trước, thời còn sung túc, cô cũng đã cắp sách đi học, và về nhà lại được ông Tú dạy thêm chữ Nho. Nhưng đã lâu, cô rời bỏ quyển sách để bước chân vào cuộc đời rộng rãi hơn, khó khăn và chặt chẽ. Buôn bán bây giờ mỗi ngày một chật vật, bởi cô ít vốn. Tất cả gánh hàng của Tâm chỉ đáng giá hai chục bạc. Giá nàng có nhiều tiền để buôn vải bán các chợ như Liên.
– Thôi, các em đi ngủ đi, mai còn dậy sớm mà đi học chứ.
Lân cười, trả lời chị:
– Mai chủ nhật cơ mà, chị quên rồi à? Tối nay em thức khuya để nói chuyện với chị.
Nhưng một lát sau, trong căn nhà yên tĩnh, chỉ còn Tâm và bà Tú ngồi trên phản: cô kiểm điểm và xếp đặt lại các thứ hàng để mai đi phiên chợ Bằng chính. Những thứ hàng nho nhỏ, khác nhau và xinh xắn: cuộn chỉ, bao kim, hộp bút, cúc áo, giấy lơ, một trăm thứ lặt vặt qua lại trên ngón tay nhỏ bé của thiếu nữ, vừa quý báu lại vừa ít ỏi. Mỗi thứ đối với Tâm có một linh hồn riêng, và cô hàng lờ mờ đoán hiểu trong thâm tâm những khó nhọc và công của đã làm thành chúng. Tâm đã thêm vào vài thức hàng mới, bắt đầu bán được ở chợ: phấn xoa mặt, dầu bôi tóc, và son thoa môi. Cô ngắm nghía trên tay cái ống sáp con bằng đồng – hào rưỡi một cái – đựng một chất đỏ thơm làm thắm tươi môi các thiếu nữ ở trên tỉnh. Đôi khi trong buổi chợ Tâm đã được thấy một vài cô gái tỉnh về quê, da trắng, môi đỏ, lịch sự và sang trọng. Có lần, một đêm khuya, Tâm đã lấy sáp bôi lên môi mình và ngắm trộm bóng trong chiếc gương tròn nhỏ Cô Ba. Cô hơi thẹn thấy bóng mình trong đó, với đôi môi đỏ như sẫm máu…
– Độ này, hàng có bán được không, con?
– Thưa u, cũng khá ạ.
Chị Liên bán vải cũng chẳng đẹp bằng. Tâm biết mình xinh nhất chợ. Bọn con trai thường hay quanh quẩn chỗ cô ngồi và buông lời chòng ghẹo. Nhưng cô không để ý: Tâm thấy vững vàng ở giá trị lòng cao quý của mình. Nàng đã đảm đang nuôi cả một nhà, với lại, trừ phi là cô gái hư không kể, còn ai ở địa vị nàng cũng phải tảo tần buôn bán như thế. Làm việc, đối với Tâm, là cái lệ chung của người ta. Cô thấy chung quanh toàn những người đàn bà chịu khó làm ăn vất vả để nuôi chồng, nuôi con. Không bao giờ Tâm nghĩ cho mình, cho cuộc đời riêng của cô.
[…] Trong nhà đã ngủ yên tĩnh cả rồi. Trên án thư, bên cạnh ngọn đèn hoa kì, chồng sách và cái ống bút của Lân, Ái che khuất ánh sáng. Các em nàng! Những đứa em thông minh và ngoan ngoãn quá. Không biết nàng có tảo tần mãi được để kiếm tiền mua giấy bút cho chúng ăn học không? Tâm mơ màng nghĩ đến sự thành công của các em sau này: đỗ đạt rồi đi làm trên tỉnh giúp thầy mẹ. Nhà nàng lại được sung túc và mát mặt như xưa.
Tất cả những nỗi lo lắng lui đi và tâm hồn giản dị của thiếu nữ được nghỉ ngơi yên tĩnh.
(Trích truyện ngắn Cô hàng xén, in trong Tuyển tập Thạch Lam, NXB Văn học 2001, trang 229, 230,231,232)
* Chú thích:
(1) Thạch Lam (1910 – 1942). Ông là thành viên chủ chốt của bút nhóm Tự Lực văn đoàn. Ngòi bút của ông hướng đến những người dân nghèo với tấm lòng trân trọng, thương yêu.
(2) Truyện ngắn“Cô hàng xén” lần đầu in trong tập truyện Sợi tóc, Nhà xuất bản Đời nay, 1942. Truyện xoay quanh cuộc sống của cô hàng xén tên Tâm. Cuộc đời Tâm chia làm hai chặng đường. Chặng thứ nhất khi Tâm còn là một thiếu nữ sống cùng gia đình. Cuộc sống buôn bán vất vả, gánh vác gia đình nhưng đây là những tháng ngày hạnh phúc đối với Tâm. Chặng thứ 2 là khi Tâm lấy chồng. Chồng của Tâm là một ông giáo nghèo. Từ ngày lấy chồng những lo toan cho mẹ, những đứa em và gia đình nhà chồng khiến cho Tâm ngày một gầy mòn và không còn xinh đẹp, vui tươi như trước. Phần trích thuộc chặng thứ nhất trong cuộc đời của Tâm và lược bớt một số đoạn đầu của truyện.
(3) Hàng xén: là một gánh hàng hay cửa hàng nhỏ bán các mặt hàng gia dụng như xà phòng, kim, chỉ, giấy, bút, gương, lược,…
Câu 1 (0,5 điểm). Đoạn trích được kể theo ngôi thứ mấy?
Câu 2 (0,5 điểm). Những chi tiết nào trong đoạn trích miêu tả suy nghĩ của Tâm khi “ngắm nghía các nét mặt xinh xẻo, những con mắt ngây thơ” của các em cô trong bữa cơm?
Câu 3 (1.0 điểm). Xét theo mục đích nói, câu văn sau thuộc kiểu câu gì? Chức năng của câu là gì?
“Thôi, các em đi ngủ đi, mai còn dậy sớm mà đi học chứ.”
Câu 4 (1,0 điểm): Các câu văn sau giúp em hiểu gì về hoàn cảnh của nhân vật Tâm?
“Ngày trước, thời còn sung túc, cô cũng đã cắp sách đi học, và về nhà lại được ông Tú dạy thêm chữ Nho. Nhưng đã lâu, cô rời bỏ quyển sách để bước chân vào cuộc đời rộng rãi hơn, khó khăn và chặt chẽ.”
Câu 5: (1.0 điểm) “Không bao giờ Tâm nghĩ cho mình, cho cuộc đời riêng của cô.” Em có đồng tình với suy nghĩ của nhân vật Tâm không? Vì sao ?
- VIẾT (6.0 điểm).
Câu 1 (2,0 điểm).
Em hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) nêu cảm nhận về nhân vật Tâm trong đoạn trích ở phần đọc hiểu.
Câu 2 (4,0 điểm)
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) nêu ý kiến của em về vấn đề: Tuổi trẻ học đường suy nghĩ và hành động thế nào để góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông?
Cảm ơn các em đã dành thời gian đón đọc bài viết của cô Diệu Thu. Hi vọng rằng những kiến thức này sẽ giúp các em thêm yêu thích môn văn hơn. Nếu thấy bài viết ý nghĩa và hữu ích, đừng quên chia sẻ với bạn bè để mọi người cùng học hỏi và khám phá thêm những điều thú vị từ văn học nhé!
Trung tâm luyện thi văn cô Diệu Thu hiện có các lớp văn Online từ lớp 6 đến lớp 12, được giảng dạy bởi đội ngũ Tiến sĩ, Thạc sĩ và Giáo viên giỏi với nhiều năm kinh nghiệm. Phương pháp giảng dạy độc đáo bằng công thức sẽ giúp các em dễ dàng nắm vững kiến thức và yêu thích môn văn hơn. Rất mong được đồng hành cùng các em trên hành trình học tập và phát triển kỹ năng văn học!
Liên hệ: Cô giáo Lê Trần Diệu Thu – Thạc sĩ lý luận và Phương pháp giảng dạy Bộ môn Ngữ văn – 0973602995
#nguvan #vanhoc #hocvanbangcongthuc #cogiaodieuthu
Website: https://letrandieuthu.com/