📖 GIỮA TRĂM NGHỀ, SÁNG MỘT NGHỀ QUA BÀI THƠ “THỢ RÈN”
Giữa trăm nghề, làm nghề thợ rèn
Ngồi xuống nhọ lưng, quệt ngang nhọ mũi
Suốt tám giờ chân than mặt bụi
Giữa trăm nghề, chọn nghề thợ rèn.
Làm thợ rèn mùa hè có nực
Quai một trận, nước tu ừng ực
Hai vai trần bóng nhẫy mồ hôi
Cũng có khi thấy thở qua tai.
Làm thợ rèn vui như diễn kịch
Râu bằng than mọc lên bằng thích
Nghịch ở đây già trẻ như nhau
Nên nụ cười nào có tắt đâu.
Tác giả: Khánh Nguyên
Nguồn: SGK Tiếng Việt lớp 2
📖 Trong kho tàng thơ viết về người lao động, có những tác phẩm tuy hướng đến thiếu nhi nhưng lại chứa đựng vẻ đẹp giản dị, trong trẻo và đầy sức gợi đối với mọi lứa tuổi. Bài thơ “Thợ rèn” của Khánh Nguyên là một trong những tác phẩm như thế. Giữa những âm thanh lách cách của búa, ánh lửa hồng rực và bụi than bám mặt, hình ảnh người thợ rèn bước vào trang thơ với dáng vẻ chân chất nhưng mạnh mẽ, vất vả nhưng luôn vui tươi. Qua từng câu chữ mộc mạc, bài thơ gợi lên vẻ đẹp của lao động và tinh thần lạc quan bền bỉ của những con người gắn bó với nghề rèn truyền thống.
📖 Khánh Nguyên là một nhà thơ có cách viết hồn nhiên, gần gũi với trẻ thơ, thường sử dụng hình ảnh đời sống quen thuộc để chuyển tải những giá trị nhân văn giản dị mà sâu sắc. “Thợ rèn”, được in trong SGK Tiếng Việt lớp 2, là bài thơ tiêu biểu của ông khi khắc họa nghề thủ công bằng giọng điệu tươi vui, giàu nhạc tính. Với những chi tiết chân thực mà giàu cảm xúc, tác phẩm giúp người đọc nhất là các em nhỏ hiểu hơn về vất vả của người lao động, đồng thời trân trọng niềm vui và lòng tự hào của họ trong công việc.
📖 Khổ thơ đầu mở ra hình ảnh người thợ rèn giữa không gian đầy khói bụi nhưng thấm đẫm sự cần cù:
“Giữa trăm nghề, làm nghề thợ rèn
Ngồi xuống nhọ lưng, quệt ngang nhọ mũi
Suốt tám giờ chân than mặt bụi
Giữa trăm nghề, chọn nghề thợ rèn.”
Những chi tiết như “nhọ lưng”, “nhọ mũi”, “chân than mặt bụi” không chỉ tả thực mà còn gợi lên sự lam lũ của nghề. Thế nhưng giữa cái nhọc nhằn ấy lại vang lên câu thơ đầy tự hào: “Giữa trăm nghề, chọn nghề thợ rèn.” Đó là sự lựa chọn xuất phát từ tình yêu nghề, từ niềm gắn bó chân thành với công việc dù vất vả nhưng hữu ích cho đời. Giọng thơ mộc mạc, nhịp thơ đều đặn như nhịp quai búa, tạo cảm giác khỏe khoắn và chân thực.
📖 Khổ thơ thứ hai là bức tranh chân thực về sự nặng nhọc mà người thợ rèn phải trải qua mỗi ngày:
“Làm thợ rèn mùa hè có nực
Quai một trận, nước tu ừng ực
Hai vai trần bóng nhẫy mồ hôi
Cũng có khi thấy thở qua tai.”
Sự nóng nực của lò rèn được cảm nhận rõ qua những động từ mạnh như “quai”, “tu ừng ực”. Hình ảnh “hai vai trần bóng nhẫy mồ hôi” tái hiện rõ sức lao động dẻo dai, bền bỉ. Câu thơ “thở qua tai” hé lộ sự mệt nhọc đến mức tưởng như hơi thở chạy loạn theo cái nóng, nhưng không bi lụy, mà càng tôn lên tinh thần chịu thương chịu khó của người thợ. Nhịp thơ nhanh chậm xen kẽ khiến người đọc như nghe được cả tiếng búa vang và nhịp thở dồn dập giữa lò rèn rực lửa.
📖 Khổ thơ cuối lại nhẹ nhàng và vui tươi hơn, đưa người đọc đến với nét hồn nhiên trong lao động:
“Làm thợ rèn vui như diễn kịch
Râu bằng than mọc lên bằng thích
Nghịch ở đây già trẻ như nhau
Nên nụ cười nào có tắt đâu.”
Bụi than bám lên mặt người thợ rèn trở thành “râu bằng than” vừa ngộ nghĩnh vừa dí dỏm. Nghề nặng nhọc bỗng trở nên vui như một vở diễn, nơi mọi người cả già lẫn trẻ đều có thể đùa vui giữa lúc làm việc. Tiếng cười “không tắt” gợi ra tinh thần lạc quan, yêu đời, cho thấy dù công việc vất vả nhưng niềm vui luôn hiện hữu, giúp họ gắn bó và yêu quý nghề mình đang làm.
📖 “Thợ rèn” thành công bởi giọng thơ tươi sáng, chi tiết chân thực nhưng giàu cảm xúc và cách nhìn đầy trân trọng dành cho người lao động. Chỉ bằng những hình ảnh quen thuộc như bụi than, vai trần, tiếng búa hay nụ cười hồn nhiên, bài thơ đã vẽ nên bức chân dung đẹp đẽ về người thợ rèn: mạnh mẽ, chăm chỉ và lạc quan. Tác phẩm không chỉ giúp trẻ em hiểu hơn về một nghề truyền thống mà còn gieo vào lòng người đọc bài học về ý nghĩa của lao động, sự tử tế và lòng yêu nghề.
📖 Như vậy, “Thợ rèn” không chỉ là bài thơ miêu tả nghề lao động mà còn là lời ngợi ca vẻ đẹp của con người trong công việc bình dị mỗi ngày. Bài thơ khơi dậy sự trân trọng đối với những giọt mồ hôi lặng thầm và tinh thần lạc quan của những người gìn giữ nghề truyền thống. Khép lại tác phẩm, dư âm về tiếng búa vang, ánh lửa bập bùng và những nụ cười rạng rỡ như vẫn còn ngân mãi, để lại trong lòng người đọc niềm xúc động ấm áp và sự biết ơn đối với những con người ngày ngày rèn nên cuộc sống.
Nguồn ảnh minh họa: Sưu tầm
———————————-
Học Văn Bằng Công Thức Cùng Cô Diệu Thu – Học chuẩn, thi chuẩn
Hotline: 0833.873.089
Địa chỉ: Ngõ 123, Thuỵ Phương, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Website: https://letrandieuthu.com
#hocvanbangcongthuc #cogiaodieuthu
