MÂY, NẮNG, GIÓ VÀ NHỮNG ƯỚC MƠ TRONG TRẺO CỦA BÀI THƠ “EM MƠ”
Em mơ làm mây trắng
Bay khắp nẻo trời cao
Nhìn non sông gấm vóc
Quê mình đẹp biết bao!
Em mơ làm nắng ấm
Đánh thức bao mầm xanh
Vươn lên từ đất mới
Đem cơm no áo lành.
Em mơ làm gió mát
Xua bao nỗi nhọc nhằn
Bác nông dân cày ruộng
Chú công nhân chuyên cần.
Em còn mơ nhiều lắm
Mơ những giấc mơ xanh
Nhưng bây giờ còn bé
Nên em chăm học hành.
Tác giả: Mai Thị Bích Ngọc.
Nguồn: SGK Tiếng Việt 3, tập 2, NXB Giáo dục, 2002 Trong dòng chảy êm đềm của thơ ca dành cho thiếu nhi, có những vần thơ tuy nhỏ bé nhưng lại mang trong mình ánh sáng của những khát vọng trong trẻo. Mỗi ước mơ của trẻ thơ, dù giản dị như đám mây trên trời hay lặng lẽ như làn gió đang trôi, đều chứa đựng vẻ đẹp của tâm hồn đang lớn lên từng ngày. “Em mơ” của Mai Thị Bích Ngọc là một bài thơ như thế, nhẹ như tiếng lá chạm nhau, tinh khôi như buổi sáng mới, và ấm áp như nụ cười của một tâm hồn luôn hướng về những điều tốt lành. Trong thế giới đầy màu xanh ấy, em bé hiện lên với trái tim hiền hòa, luôn mong muốn hóa thân thành vẻ đẹp của thiên nhiên để gửi tặng điều tốt đẹp cho cuộc đời. Mai Thị Bích Ngọc là cây bút quen thuộc trong nhiều tác phẩm thơ dành cho lứa tuổi tiểu học. Thơ bà trong sáng, giàu cảm xúc, giàu hình ảnh thiên nhiên gần gũi và luôn ẩn chứa những bài học nhân văn nhẹ nhàng. “Em mơ”, được in trong SGK Tiếng Việt 3, tập 2, là bài thơ tiêu biểu cho phong cách ấy, hồn nhiên, giản dị nhưng đủ sâu để chạm đến trái tim người đọc ở nhiều độ tuổi. Khổ thơ đầu mở ra một bầu trời mơ mộng, nơi em hóa thành mây trắng mà nhìn ngắm quê hương từ độ cao bát ngát:
“Em mơ làm mây trắng
Bay khắp nẻo trời cao
Nhìn non sông gấm vóc
Quê mình đẹp biết bao!”
Ước mơ “làm mây trắng” mang vẻ đẹp tự do, thanh khiết. Từ độ cao ấy, em được “nhìn non sông gấm vóc”, cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của quê hương. Không phải ngẫu nhiên mà giữa muôn điều để mơ, em lại chọn quê hương làm điểm nhìn, đó là biểu hiện của tình yêu đất nước rất hồn nhiên mà sâu sắc. Giấc mơ nhỏ làm sáng lên niềm tự hào về Tổ quốc, quê hương hiện lên không chỉ đẹp mà còn thiêng liêng trong ánh mắt trẻ thơ. Sang khổ thơ thứ hai, giấc mơ của em không còn dừng lại ở sự ngắm nhìn, mà mở ra mong muốn nuôi dưỡng sự sống:
“Em mơ làm nắng ấm
Đánh thức bao mầm xanh
Vươn lên từ đất mới
Đem cơm no áo lành.”
Hình ảnh “nắng ấm” giàu tính biểu tượng, đó là nguồn sáng khởi sinh, đánh thức “mầm xanh” để chúng “vươn lên từ đất mới”. Ước mơ của em hướng đến điều bình dị mà lớn lao, góp phần cho cuộc sống “cơm no áo lành”. Trẻ thơ thường mơ về những điều đẹp đẽ, nhưng ở đây, ước mơ ấy gắn liền với sự quan tâm đến đời sống của mọi người, cho thấy tâm hồn giàu san sẻ và chan chứa yêu thương. Đến khổ thơ thứ ba, những ước vọng ấy càng trở nên nhân hậu hơn khi em hướng về người lao động vất vả:
“Em mơ làm gió mát
Xua bao nỗi nhọc nhằn
Bác nông dân cày ruộng
Chú công nhân chuyên cần.”
Giấc mơ “làm gió mát” là giấc mơ được xoa dịu, được sẻ chia. Hình ảnh bác nông dân và chú công nhân, những con người ngày ngày gieo trồng, dựng xây, được nhắc đến với sự trân trọng. Em mong gió sẽ theo họ khắp nẻo, làm dịu mệt mỏi sau những giờ lao động miệt mài. Từ ước mơ nhỏ của em, ta thấy một trái tim biết thấu hiểu, biết đồng cảm với những nhọc nhằn quanh mình, một vẻ đẹp nhân hậu hiếm có ở lứa tuổi còn rất bé. Khổ thơ cuối khép lại bằng một suy nghĩ chín chắn, làm sáng bừng nét đẹp trong nhận thức của trẻ thơ:
“Em còn mơ nhiều lắm
Mơ những giấc mơ xanh
Nhưng bây giờ còn bé
Nên em chăm học hành.”
“Giấc mơ xanh” là những ước vọng sáng trong, hướng về tương lai. Em biết mình còn nhỏ, và cách để những giấc mơ ấy trở thành sự thật chính là “chăm học hành”. Từ giấc mơ đến hành động là một bước trưởng thành. Em bé của bài thơ vì thế không chỉ đáng yêu mà còn đáng ngưỡng mộ vì hiểu rằng chỉ có tri thức mới giúp mình tạo nên điều tốt đẹp cho đời. Nhìn tổng thể, “Em mơ” là bài thơ mang âm hưởng trong trẻo, gợi ra cả một thế giới tâm hồn tươi sáng của trẻ thơ. Tác giả đã khéo léo dùng hình ảnh thiên nhiên, mây, nắng, gió, để biểu đạt những ước vọng nhân văn: yêu quê hương, yêu sự sống, trân trọng người lao động và biết nuôi dưỡng tương lai bằng học tập. Ngôn từ giản dị nhưng giàu cảm xúc, nhịp thơ nhẹ nhàng như tiếng thì thầm của ước mơ, khiến bài thơ vừa gần gũi với học sinh nhỏ tuổi vừa lay động người đọc trưởng thành. Khép lại bài thơ, ta như vẫn thấy mây trắng đang bay, nắng ấm đang tỏa và gió mát đang ghé qua những cánh đồng. Những ước mơ xanh mà em bé gửi vào thiên nhiên trở thành lời nhắc dịu dàng về cái đẹp của lòng nhân hậu và của những hoài bão trong sáng. Khi trang thơ khép lại, dư âm ấy vẫn còn ở lại, nhẹ mà sâu, như một lời tin tưởng rằng những ước mơ hôm nay sẽ kết trái mai sau khi được nâng niu bằng học tập, bằng yêu thương và bằng một trái tim luôn hướng về điều tốt đẹp.
Nguồn ảnh minh họa: Sưu tầm
———————————-
Học Văn Bằng Công Thức Cùng Cô Diệu Thu: Học văn từ gốc – Công thức dễ dàng
Hotline: 0833.873.089
Địa chỉ: 68 Thụy Phương, Đông Ngạc, Hà Nội
Website: https://letrandieuthu.com
