📓 HƠI MEN CỦA TÌNH CHA CON QUA TRUYỆN NGẮN “BẠN NHẬU CŨ” CỦA NGUYỄN NGỌC TƯ
( Lược đoạn đầu: Đoạn văn kể về một người đàn ông thích đi nhậu vì cảm thấy vui vẻ, đặc biệt là khi nhậu cùng cha. Hắn thường bỏ bạn bè để chở cha đi uống rượu, và hai cha con có những cuộc trò chuyện gần gũi, cởi mở. Cha hắn dạy con cách uống chừng mực và tận hưởng rượu bia như một cách để làm rạng rỡ lòng chứ không phải để quên sầu)
Hắn nói với cha về những khó khăn trong công việc, về con bạn hắn thương sắp lấy chồng (đặc biệt chuyện này lúc tỉnh dễ gì hắn mở miệng), cha ờ ờ, hồi trẻ, cha cũng bị thất tình hoài. Hắn ngạc nhiên, “cha nói chơi, “cứng” như cha, từng vào sinh ra tử với quân thù, cung biết cảm giác nẫu ruột khi mất người yêu như đám thanh niên bây giờ sao?” Tự nhiên hắn thấy giữa mình và cha hình như không còn khoảng cách nào hết, vì có thể nói và nghe nhau. Có lần, hắn còn kêu cha lấy vợ đi, lấy cô giáo già thương cha hoài, chờ cha hoài đó. Cha cười, “cha già rồi”. Hắn gạt ngang, “Già đâu mà già, cha còn “ngon” lắm, lần nào cha con mình nhậu con cũng say trước…”. Cha hắn bật cười, cái thằng uống rượu như xe bồn mà dám giả đò say. Nhưng có điều chắc cha chưa biết, hắn làm vậy để được cha che chở, dìu dắt như ngày còn bé. Đàn ông lớn xác vậy nhưng đôi lúc vẫn thèm, đời ngoài kia trần trụi và khốc liệt quá mà…
Rồi một ngày, hắn đến quán một mình, ngồi chỗ cũ, gần song cửa đóng bằng thẻ tre bù xè đã ăn thủng lỗ chỗ, phấn rắc lấm tấm mặt bàn. Hắn đòi hai cái ly, một dĩa đậu phộng rang, run rẩy rót rượu tràn ra bàn rồi đau đáu nhìn về chiếc ghế trống trước mặt. Cha hắn đi rồi, đi xa lắm, cô phục vụ xinh đẹp rụt rè ngồi xuống chỗ cha thường ngồi, cô bảo:
– Hôm rồi xe tang đi qua, em thấy giống bác, em đã ngờ ngợ… Hỏng ngờ…
Hắn không nói gì hết, sợ mở miệng ra sẽ bật khóc. Đàn ông đàn ang ai khóc trước mặt con gái, kỳ.
Sau này gặp lại, cô phục vụ cười:
– Chừng nào em lấy chồng, em sẽ chọn một người y hệt anh, một người có thể chở cha mình đi nhậu. Bây giờ, ít người làm vậy lắm – Rồi cô nghẹn ngào – Sao thấy anh em nhớ bác quá, anh à.
Người tri kỷ xưa vừa đi, người tri kỷ khác lại đến.
Cha mất hai năm, cô phục vụ nọ thành vợ hắn, người vợ duy nhất không cằn nhằn khi chồng đi nhậu, vì cô biết, có lúc chồng mình cũng bỏ mặc đám bạn bè để một mình đến quán cũ, ngồi nhớ thương người bạn nhậu cũ. Nói cho cùng, la cà ở quán nhậu cũng hỏng phải là chuyện xấu lắm…
( Trích “Bạn nhậu cũ”, Nguyễn Ngọc Tư)
🌾 Nhà văn Nga Maxim Gorki từng nói: “Nơi lạnh nhất không phải là Bắc Cực, mà là nơi thiếu vắng tình thương.” Văn học vì thế luôn hướng đến việc khơi dậy và giữ gìn những tình cảm thiêng liêng nhất của con người, trong đó có tình cảm gia đình. Đọc truyện ngắn “Bạn nhậu cũ” của Nguyễn Ngọc Tư, ta bắt gặp một câu chuyện tưởng như chỉ xoay quanh những cuộc nhậu đời thường, nhưng ẩn sâu trong đó lại là tiếng nói thiết tha về tình cha con, về sự mất mát và cả sự tiếp nối của tình người. Đoạn trích dưới đây chính là điểm sáng giúp ta cảm nhận rõ nét hơn giá trị nhân văn ấy.
🌾 Trước hết, truyện mở ra một góc nhìn rất khác về “nhậu”. Nếu trong xã hội, rượu bia thường gắn liền với tiêu cực, sự sa đọa hay trốn chạy, thì ở đây, nó trở thành phương tiện gắn kết tình cha con. Chỉ khi ngồi bên nhau trên bàn rượu, hắn mới đủ can đảm để kể về công việc, tình cảm, những điều bình thường mà khi tỉnh táo khó mở lời. Với người cha, rượu không phải để vùi quên mà để “làm rạng rỡ lòng”, để thưởng thức và sẻ chia. Như thế, nhậu trong truyện không phải thú vui vô bổ, mà là thứ ngôn ngữ thầm lặng, một nhịp cầu nối hai thế hệ lại gần nhau.
🌾 Điểm đặc sắc của truyện nằm ở cách Nguyễn Ngọc Tư khắc họa tình cha con: vừa thân thuộc vừa xúc động. Người con ngạc nhiên khi biết cha mình từng “thất tình nẫu ruột” như bao chàng trai. Hóa ra, đằng sau vẻ cứng cỏi, từng trải, cha cũng có những rung động rất đời thường. Từ khoảnh khắc ấy, khoảng cách giữa cha và con bị xóa nhòa, họ không còn là hai cá thể xa lạ mà trở thành tri kỷ. Đặc biệt, chi tiết hắn giả vờ say để được cha dìu dắt gợi ra khao khát trẻ thơ ẩn sâu trong tâm hồn một người đàn ông trưởng thành. Giữa cuộc đời “trần trụi và khốc liệt”, ai mà chẳng muốn một lần được quay về trong vòng tay chở che của cha.
🌾 Nhưng đời người hữu hạn. Khi cha qua đời, chiếc ghế trống nơi quán rượu trở thành biểu tượng của sự mất mát. Người con vẫn giữ thói quen cũ, gọi thêm một cái ly, một dĩa đậu phộng, run rẩy rót rượu mà mắt đau đáu nhìn ghế trống. Tất cả như một nghi thức lặng thầm để níu kéo bóng hình cha. Nỗi đau ấy không cần bật khóc thành lời, chỉ qua một cái “sợ mở miệng ra sẽ bật khóc” cũng đủ làm người đọc thấy nhói lòng. Nguyễn Ngọc Tư đã tinh tế chạm đến những khoảng trống không thể khỏa lấp trong trái tim người ở lại.
🌾 Thế nhưng, truyện không khép lại bằng sự mất mát tuyệt đối. Sự xuất hiện của cô phục vụ xinh đẹp chính là điểm tiếp nối tình người. Cô đồng cảm, thấu hiểu, rồi trở thành người bạn đời của hắn. Hôn nhân của họ không được dựng trên lãng mạn ngọt ngào mà trên nền tảng của sự sẻ chia và tri kỷ. Câu nói “chọn một người có thể chở cha mình đi nhậu” là một lời khẳng định giản dị nhưng sâu sắc: giá trị lớn lao của con người không nằm ở thành đạt bề ngoài, mà ở tấm lòng biết yêu thương, trân trọng gia đình. Người cha ra đi, nhưng bằng cách nào đó, tình cảm ấy vẫn tiếp tục sống trong sự đồng cảm của những người ở lại.
🌾 Từ câu chuyện giản dị, tác giả gửi gắm nhiều thông điệp nhân sinh sâu sắc. Đó là lời nhắc nhở về tình cha con – tình cảm thiêng liêng nhưng đôi khi cần những “cái cớ” để bộc lộ. Đó là sự thật về mất mát: không ai có thể níu giữ mãi, nhưng tình cảm có thể được tiếp nối trong những mối quan hệ mới. Và cuối cùng, đó là cái nhìn nhân hậu về đời sống: nhậu không chỉ là chốn la cà, mà có thể là nơi lưu giữ ký ức, sẻ chia nỗi buồn, thậm chí nuôi dưỡng tình người.
🌾 Nguyễn Ngọc Tư không cần dùng những lời lẽ to tát. Chỉ bằng giọng văn thủ thỉ, dung dị, chị đã khiến người đọc bâng khuâng, vừa thấy thương, vừa thấy tiếc, vừa thấy ấm áp. “Bạn nhậu cũ” vì thế không chỉ là câu chuyện về rượu, mà là bản nhạc buồn mà sáng, kể về tình phụ tử, tình tri âm và ý nghĩa của sự gắn bó trong cuộc đời mỗi người.
Cảm ơn các em đã dành thời gian đón đọc bài viết của cô Diệu Thu. Hi vọng rằng những kiến thức này sẽ giúp các em thêm yêu thích môn văn hơn. Nếu thấy bài viết ý nghĩa và hữu ích, đừng quên chia sẻ với bạn bè để mọi người cùng học hỏi và khám phá thêm những điều thú vị từ văn học nhé!
Trung tâm luyện thi văn cô Diệu Thu hiện có các lớp văn Online từ lớp 6 đến lớp 12, được giảng dạy bởi đội ngũ Thạc sĩ và Giáo viên giỏi với nhiều năm kinh nghiệm. Phương pháp giảng dạy độc đáo bằng công thức sẽ giúp các em dễ dàng nắm vững kiến thức và yêu thích môn văn hơn. Rất mong được đồng hành cùng các em trên hành trình học tập và phát triển kỹ năng văn học!
Liên hệ: Cô giáo Lê Trần Diệu Thu – Thạc sĩ lý luận và Phương pháp giảng dạy Bộ môn Ngữ văn – 0973602995
#nguvan #vanhoc #hocvanbangcongthuc #cogiaodieuthu
Website: https://letrandieuthu.com/