Gorki từng nói: “Người sáng tác là nhà văn và người tạo nên số phận cho tác phẩm là độc giả.” Câu nói này là một sự khẳng định về mối quan hệ kỳ diệu giữa tác giả và người tiếp nhận tác phẩm. Nhà văn là người khai sinh ra những câu chuyện, những thế giới đầy ắp cảm xúc và tri thức, nhưng chính độc giả mới là người quyết định liệu những tác phẩm ấy có thể sống mãi với thời gian hay bị lãng quên. Từ những con chữ in trên trang giấy, tác phẩm văn học sẽ không bao giờ hoàn chỉnh nếu thiếu sự tiếp nhận, đồng cảm và thấu hiểu từ phía người đọc. Mỗi lần độc giả mở một cuốn sách, họ không chỉ khám phá thế giới của tác giả, mà còn làm sống dậy những ý nghĩa sâu sắc và biến nó thành một phần của chính cuộc đời họ. Hãy cùng cô Diệu Thu tìm hiểu sâu hơn về mối quan hệ đặc biệt này qua bài viết dưới đây.
Văn học là một thế giới thần kỳ, nơi những lời nói và câu chữ có thể vẽ ra những cảnh tượng, những cuộc đời sống động, lay động tâm hồn người đọc. Nhưng có một điều mà không phải ai cũng nhận ra, đó là sự sống của tác phẩm văn học không chỉ phụ thuộc vào tài năng của nhà văn, mà còn vào lòng người tiếp nhận nó – chính là độc giả. M. Gorki đã từng khẳng định một chân lý sâu sắc: “Người sáng tác là nhà văn và người tạo nên số phận cho tác phẩm là độc giả.” Câu nói này không chỉ là lời nhắc nhở về vai trò của độc giả trong sự tồn tại của một tác phẩm mà còn thể hiện sự tương tác thiêng liêng giữa tác giả và người đọc trong hành trình tạo ra những giá trị văn học vô giá.
Nhà văn là người đầu tiên, là người tạo ra những con chữ, những nhân vật sống động, những câu chuyện mang đậm dấu ấn nhân sinh quan, thế giới quan và những cảm xúc đong đầy. Họ không chỉ là người kể chuyện, mà còn là những người thấu hiểu, quan sát và lắng nghe những nhịp đập của cuộc sống. Những tác phẩm của họ là kết quả của một quá trình sáng tạo, của những ngày đêm miệt mài lao động với ngòi bút, là những giọt mồ hôi, là những suy tư, trăn trở không ngừng nghỉ. Nhà văn là người khởi xướng, mang đến những thông điệp, những tư tưởng sâu sắc mà họ muốn gửi gắm, nhưng tất cả những điều đó sẽ không bao giờ có sức sống nếu thiếu đi sự tham gia của một yếu tố vô cùng quan trọng: “Độc giả”.
Độc giả không chỉ đơn giản là người tiêu thụ tác phẩm, mà họ chính là người tiếp thêm sinh khí cho những con chữ khô cứng. Tác phẩm văn học không phải là một thực thể sống động nếu thiếu đi sự sống động trong cảm nhận của người đọc. Độc giả là những người mang trái tim rộng mở, họ tiếp nhận từng trang sách, cảm nhận từng cảm xúc, từng suy nghĩ mà tác giả muốn gửi gắm. Qua ánh mắt, tâm hồn và trí óc của họ, tác phẩm văn học có thể biến hóa, sống động hơn bao giờ hết. Đó là một hành trình mà ở đó, tác giả và người đọc trở thành những người đồng hành, cùng tạo dựng nên ý nghĩa, giá trị đích thực của tác phẩm.
Mỗi độc giả khi tiếp cận một tác phẩm sẽ cảm nhận nó theo cách riêng của mình. Cảm xúc mà họ trải qua khi đọc không giống ai, và điều đó chính là điều kỳ diệu mà văn học mang lại. Một tác phẩm có thể được một người đọc cảm thấy xúc động, một người khác lại nhìn thấy sự tươi mới và lạc quan, trong khi một người khác có thể cảm nhận được nỗi buồn sâu thẳm. Độc giả là người không chỉ giải mã những bí ẩn trong từng câu chữ mà còn là người biến những tác phẩm ấy trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của họ.
Gorki đã chỉ ra rằng không thể có một tác phẩm sống động, mãi mãi trường tồn nếu thiếu sự tiếp nhận của độc giả. Mối quan hệ giữa nhà văn và độc giả không phải là mối quan hệ một chiều, mà là sự giao thoa giữa hai tâm hồn, hai thế giới. Nhà văn viết ra tác phẩm từ trái tim, từ những suy tư, khát khao, nhưng chính độc giả mới là người quyết định liệu những khát khao ấy có thể thổi bùng lên ngọn lửa trong lòng họ hay không. Độc giả, bằng trái tim nhạy cảm và tâm hồn mở rộng, đã “làm sống dậy” những tác phẩm và mang chúng vào trong cuộc sống thực tại. Khi một tác phẩm văn học chạm đến trái tim người đọc, khi nó gợi lên những cảm xúc mãnh liệt, khi nó khơi dậy những suy tư sâu sắc, lúc đó tác phẩm đã thực sự sống và tìm thấy được ý nghĩa lớn lao của mình.
Từ những điều trên ta có thể kết luận rằng, văn học không phải là một không gian tĩnh lặng, mà là một vũ trụ đang chuyển động, nơi mà những tác phẩm sống trong lòng độc giả. Nhà văn là người sáng tạo ra thế giới ấy, nhưng chính độc giả mới là người quyết định xem thế giới đó sẽ tồn tại như thế nào, sẽ có sức ảnh hưởng ra sao. M. Gorki đã rất đúng khi khẳng định rằng số phận của tác phẩm không chỉ nằm trong tay tác giả, mà còn trong tay của người đọc. Khi mỗi độc giả đọc một tác phẩm với sự đồng cảm và yêu thương, họ đã “cứu sống” tác phẩm, giúp nó vươn mình vượt qua thời gian và không gian. Chính sự giao thoa giữa hai yếu tố này – tác giả và độc giả – đã tạo nên những giá trị bất hủ của văn học.
Cảm ơn các em đã dành thời gian đón đọc bài viết của cô Diệu Thu. Hi vọng rằng những kiến thức này sẽ giúp các em thêm yêu thích môn văn hơn. Nếu thấy bài viết ý nghĩa và hữu ích, đừng quên chia sẻ với bạn bè để mọi người cùng học hỏi và khám phá thêm những điều thú vị từ văn học nhé!
Trung tâm luyện thi văn cô Diệu Thu hiện có các lớp văn Online từ lớp 6 đến lớp 12, được giảng dạy bởi đội ngũ Tiến sĩ, Thạc sĩ và Giáo viên giỏi với nhiều năm kinh nghiệm. Phương pháp giảng dạy độc đáo bằng công thức sẽ giúp các em dễ dàng nắm vững kiến thức và yêu thích môn văn hơn. Rất mong được đồng hành cùng các em trên hành trình học tập và phát triển kỹ năng văn học!
Liên hệ: Cô giáo Lê Trần Diệu Thu – Thạc sĩ lý luận và Phương pháp giảng dạy Bộ môn Ngữ văn – 0973602995
#nguvan #vanhoc #hocvanbangcongthuc #cogiaodieuthu
Website: https://letrandieuthu.com/